Interpretacja ZUS Oddział w Lublinie z 15-06-2018 r. – WPI/200000/43/645/2018

Podleganie ubezpieczeniom społecznym, brak obow opłacania składek na ubezpieczenia społ od wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki pełniącego tę funkcje na podstawie powołania oraz obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne

UZASADNIENIE

W dniu 24 maja 2018 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie wpłynął wniosek Przedsiębiorcy: (…) o wydanie indywidualnej interpretacji w trybie art. 34 ustawy Prawo przedsiębiorców.

Wnioskodawca w opisie stanu faktycznego przedstawił:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością zatrudnia na podstawie umowy o pracę osobę fizyczną na stanowisku dyrektora finansowego. Jednocześnie osoba ta jest członkiem zarządu zajmując stanowisko prezesa reprezentując i prowadząc sprawy spółki na podstawie powołania w rozumieniu art. 201 k.s.h.

Zakres obowiązków oraz wynagrodzenie są rozdzielone poprzez funkcje sprawowane w zarządzie oraz funkcje dyrektora finansowego. W ramach obowiązków dyrektor finansowy sprawuje nadzór nad całym działem księgowości jako główny księgowy na podstawie certyfikatu uzyskanego w Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce, oraz wykształcenia kierunkowego.

Wypłata wynagrodzenia członkom zarządu w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością wynika z uchwały Zgromadzenia Wspólników. Natomiast wynagrodzenie dyrektora finansowego wypłacane jest na podstawie umowy o pracę. Zarządzanie przedsiębiorstwem odbywa się na podstawie uchwały powołania do zarządu podjętej przez Zgromadzenie Wspólników. Obowiązki wynikające z umowy powołania w rozumieniu art. 201 k.s.h. nie pokrywają się z zakresem obowiązków umowy o pracę.

Spółka zadaje pytanie:

Czy od wynagrodzenia członka zarządu powołanego na podstawie przepisów k.s.h. i wypłacanemu na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników spółka powinna naliczać, pobierać i odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne, będącego jednocześnie zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, której zakres czynności nie będzie pokrywał się z zakresem czynności wykonywanych na podstawie powołania?

Spółka uważa że osoba pełniąca funkcję Prezesa zarządu (na podstawie powołania wedle przepisów k.s.h.) otrzymująca dodatkowa wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę (o zupełnie innym zakresie niż pełniona funkcja w zarządzie) ubezpieczanie społeczne i zdrowotne od umowy o pracę należy opłacać na zasadach obowiązujących pracowników firmy. Jednocześnie wynagrodzenie z tytułu powołania do zarządu w rozumieniu k.s.h. nie będzie podstawą da wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne.

W ocenie Spółki wynagrodzenie wypłacane prezesowi na podstawie uchwały Zgromadzenia Wspólników nie powoduje obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r . -Kodeks spółek handlowych (tj. Dz. U. 2000 w 94 poz. 1037) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką kapitałową mającą osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały, ponoszącą odpowiedzialność za zobowiązania całym swoim majątkiem. Zdolność do czynności prawnych sp. z o.o. realizuje zarząd spółki, jego kompetencje sprowadzają się do prowadzenia spraw spółki raz jej reprezentacji. Zgodnie z art. 201 4 k.s.h., członek zarządu powoływany i odwoływany jest uchwalą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadzącą do nawiązania stosunku organizacyjnego. Następstwem nawiązania stosunku organizacyjnego może, ale nie musi (brak wymogu prawnego) dojść do nawiązania stosunku obligacyjnego np. umowa o pracę bądź umowa cywilnoprawna. Wyłącznie od woli spółki zależy czy stosunek organizacyjny będzie wyłączną podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu oraz czy będzie wiązał się z wynagrodzeniem przyznanym na rzecz członka zarządu. Powołanie członka zarządu spółki kapitałowej nie zawsze oznacza nawiązanie stosunku pracy pomiędzy spółką a członkiem zarządu (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 02 grudnia 2004 r. sygn. akt I PK 51/04). W rezultacie osoba powołana na członka zarządu aby pełnić powierzone funkcje i otrzymywać wynagrodzenie nie musi zawierać umowy o pracę, umowy zlecenie czy innej umowy cywilnoprawnej do której stosuje się przepisy o zleceniu. Kwestia ubezpieczania społecznego i rentownego została określona w art. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2015 r. poz. 121 z późn. zm.). Powołane przepisy nie zaliczają do katalogu ubezpieczonych osób pełniących funkcję członka zarządu, w tym także prezesa i wiceprezesa zarządu spółki pod warunkiem, że funkcja ta nie jest wykonywana w ramach stosunku prawnego określonego w tym przepisie. Spółka stoi na stanowisku, iż z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że powołana do pełnienia funkcji członka zarządu osoba nie będzie podlegała obowiązkowi opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. Jeżeli powołanie do zarządu na podstawie przepisów k.s.h. nie rodzi obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne to w przypadku nawiązania dodatkowo stosunku pracy z innym zakresem obowiązków, tylko umowa o pracę i wynikające z niej wynagrodzenie rodzi obowiązek odprowadzania składek. Należy podkreślić, że zakres przedmiotowy umowy o pracę nie pokrywa się z czynnościami wykonywanymi w ramach pełnienia funkcji członka zarządu powołanego na podstawie k.s.h. Zatem, gdy ta sama osoba pełni jednocześnie funkcję członka zarządu na podstawie powołania i zawartej umowy o pracę na innym stanowisku to zgodnie z art. 6 ust 1 u.s.u.s będzie podlegała obowiązkowi opłacania składek społecznych i zdrowotnych jedynie ze stosunku pracy. Stosunek pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie powołania będzie neutralny w zakresie podlegania ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne dla takiej osoby będzie stanowić wyłącznie przychód uzyskiwany z umowy o pracę.

Mając na uwadze treść wniosku oraz obowiązujące przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców, przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu lub właściwej państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie wyjaśnienia, co do zakresu i sposobu stosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, w jego indywidualnej sprawie (interpretacja indywidualna). W myśl ustępu 5 powołanego powyżej artykułu udzielenie interpretacji indywidualnej następuje w drodze decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Jednocześnie stosownie do art. 83d ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r . o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne, wyłącznie w zakresie obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym, zasad obliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz podstawy wymiaru tych składek.

Oddział zaznacza jednocześnie, że w drodze niniejszej decyzji Zakład dokonuje jedynie oceny stanowiska przedsiębiorcy w zakresie przedstawionej przez niego interpretacji przepisów. Ocena stanowiska przedsiębiorcy, dokonywana pod kątem prawidłowości zaprezentowanej przez przedsiębiorcę wykładni przepisu prawa, czyniona jest w oparciu o kompletny opis stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego zawarty w treści wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej. Podkreślenia przy tym wymaga fakt, iż rozpoznając wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej Zakład nie prowadzi postępowania wyjaśniającego, w szczególności nie przeprowadza postępowania dowodowego. Granice sprawy rozpatrywanej na podstawie złożonego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, jak zauważono wyżej, zakreślają jedynie ramy zaprezentowanego opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu) regulują przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz. U. z 2017 r. poz. 1778 ze zm.). Ubezpieczeniom społecznym podlega obowiązkowo osoba, która posiada określony tytuł do ubezpieczeń wskazany przez ustawodawcę. W art. 6 ust. 1 ww. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zostały wymienione wszystkie podmioty objęte obowiązkiem ubezpieczenia emerytalnego i ubezpieczeń rentowych. Powyższy katalog jest wyczerpujący i ma charakter zamknięty co oznacza, że do rozstrzygnięcia obowiązku podlegania ubezpieczeniom społecznym konieczne jest ustalenie czy dana osoba posiada jeden z tytułów ubezpieczenia określonym tym przepisem. Dodatkowo wskazać należy, iż w art. 11 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wskazane zostały osoby objęte obowiązkiem ubezpieczenia chorobowego, natomiast w art. 12 ust. 1 osoby objęte obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. z 2017 r. poz. 1577 z późn. zm.) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest spółką handlowa o charakterze kapitałowym, mająca osobowość prawną, działającą w oparciu o kapitał zakładowy podzielony na udziały i ponosząca odpowiedzialność całym swoim majątkiem za zobowiązania spółki. Zdolność do czynności prawnych spółki z ograniczoną odpowiedzialnością realizuje zarząd spółki. Kompetencje zarządu to prowadzenie spraw i reprezentacja. Zgodnie z art. 201 § 1 k.s.h. zarząd prowadzi sprawy spółki i reprezentuje spółkę, natomiast w myśl art. 201 § 4 k.s.h. członek zarządu jest powoływany i odwoływany uchwałą wspólników, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

Powołanie jest ogólnym terminem obejmującym każdą formę prowadząca do nawiązania stosunku organizacyjnego, jako czynność stanowi bowiem oświadczenie woli spółki na mocy którego ustanawiany jest jeden z jej organów, a konkretnie jego członek bądź członkowie. Następstwem nawiązanego stosunku organizacyjnego w myśl przepisów kodeksu spółek handlowych może być nawiązanie stosunku obligacyjnego tj. podpisanie umowy o pracę lub innej umowy cywilnoprawnej. Jednakże to zależy wyłącznie od woli spółki, czy to stosunek organizacyjny będzie wyłączna podstawą wykonywania obowiązków członka zarządu, czy też będzie się to wiązało z zawarciem innego stosunku obligacyjnego -umowy o pracę lub umowy zlecenia na podstawie, której członek zarządu będzie otrzymywał wynagrodzenie lub nie. Podstawa pełnienia funkcji członka zarządu może być w rezultacie zarówno zatrudnienie na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej o świadczenie usług, umowy zlecenia, jak też jedynie powołanie uchwałą wspólników.

Ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych nie zalicza do ubezpieczonych osoby powołanej do pełnienia funkcji członka zarządu w spółce. W rezultacie samo pełnienie funkcji członka zarządu spółki wyłącznie na podstawie powołania nie skutkuje jeszcze powstaniem obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, nawet jeśli ta osoba jest zatrudniona w tej spółce na podstawie umowy o pracę. Również fakt osiągania przez członka zarządu wynagrodzenia z tytułu pełnionej funkcji nie rodzi obowiązku opłacania składek, jeżeli nie jest ono związane z powstaniem określonego tytułu do objęcia obowiązkiem ubezpieczeń społecznych w wyniku np. zawarcia umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej. W rezultacie, jeżeli funkcja członka zarządu pełniona jest wyłącznie na podstawie stosunku organizacyjnego i nie wynika z posiadanej umowy o pracę to pomimo pobierania ustalonego uchwałą zgromadzenia wspólników wynagrodzenia z tego tytułu, wynagrodzenie to nie będzie stanowiło podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.

Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. Pracownik stosownie do art. 11 ust. 1 ww. ustawy podlega obowiązkowi ubezpieczenia chorobowego oraz obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu – art. 12 ust. 1. Zatem stosunek pracy zawarty między spótką a pracownikiem zatrudnianym do pełnienia funkcji dyrektora nadzorującego określony pion zgodnie z ww. art. 6 ust. 1 ustawy systemie ubezpieczeń społecznych stanowi tytuł do obowiązkowego podlegania ubezpieczeniom społecznym.

W konsekwencji powyższego, gdy mamy do czynienia z sytuacją, w której ta sama osoba pełniąc funkcje członka zarządu na podstawie powołania w rozumieniu art. 201 k.s.h. i jednocześnie na podstawie zawartej umowy o pracę pełni funkcję dyrektora nadzorujących określony piony, to warunki do podlegania ubezpieczeniom społecznym są spełnione wyłącznie z tytułu zawartej umowy o pracę, zaś stosunek korporacyjny pełnienia funkcji członka zarządu na podstawie nie stanowi tytułu podlegania ubezpieczeniom społecznym. Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla takiej osoby stanowi wyłącznie przychód, uzyskiwany z umowy o pracę (art. 18 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych).

Jednocześnie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie zawiadamia zgodnie z art. 66 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeksu postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2017 r., poz. 1257 ze zm.), iż nie jest właściwy rzeczowo do ustalania obowiązku podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu (a w konsekwencji obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne). Zgodnie z dyspozycją treści art. 83d ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, Zakład wydaje interpretacje indywidualne w sprawach zasad obliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne. W zakresie obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne przedsiębiorca winien zwrócić się do właściwego miejscowo Dyrektora Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia, co wynika z art. 109a ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t. j. Dz. U. z 2017r, poz. 1938 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Lublinie uznał za prawidłowe stanowisko przedstawione we wniosku złożonym w dniu 24 maja 2018 r . przez (…) w sprawie braku obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia wypłaconego członkowi zarządu spółki pełniącego tę funkcję na podstawie powołania oraz obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne od wynagrodzenia uzyskiwanego z tytułu umowy o pracę.

POUCZENIE

Decyzja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie jego zaistnienia.

Wydana decyzja wiąże Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyłącznie w sprawie przedsiębiorcy, na którego wniosek została wydana. Stosownie do art. 35 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 6 marca 2018 r . Prawo przedsiębiorców niniejsza decyzja nie jest wiążąca dla przedsiębiorcy, natomiast jest wiążąca dla Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, do czasu jej zmiany lub uchylenia.

źródło: https://bip.zus.pl